Wakar Gonar Bakura, Gonar Sardauna Ta Biyu

     Citation: Bungudu, H. U. (2023). Zaɓaɓɓun waƙoƙin mawaƙan baka na noma. Ahmadu Bello University Press Ltd.

    Domin samun cikakken littafi, a tuntuɓi:

    Dr. Haruna Umar Bungudu
    (Sarkin Gobir Na Bunguɗu)
    Email: harunaumarbungudu@gmail.com
    Phone: 08065429369

    Waƙoƙin Noma

    Waƙar  Gonar Bakura, Gonar Sardauna Ta Biyu

     

    G/Waƙa: Gonab Bakura,

    : Gonas Sardauna,

    : Aiki ba ya son,

    : Ana kwanci banza.

     

    Jagora: Sardauna Amadu,

      ‘Y/ Amshi: Allah ya ƙara imanin giwa,

    : Gonab Bakura,

    : Gonas Sardauna,

    : Aiki ba ya son,

    : Ana kwanci banza.

     

      Jagora: Sardauna yai gona,

    : Ku maida himmakku ga annaya,

     ‘Y/ Amshi: Batun aikin gona.

     

     Jagora: Wanda ad duniya duk,

    : Shina da albarkag gonax2

     ‘Y/ Amshi: Yana da albarkag gona.x2

    : Gonab Bakura,

    : Gonas Sardauna,

    : Aiki ba ya son,

    : Ana kwanci banza[1].

     

    Jagora: Saboda an kashe bara da jema,

    : Sa jema lauɗi,

    : Mai kashe kyamro.

    : Ƙarangiya da badi da zara,

    : Yal yaɗi Daudu sabara da irin ginshi,

    : Zamarƙe da jema dagallaɓa,

    : Tare da kyauro

    : Shanun Sardauna gashi,

      ‘Y/ Amshi: Sun tattake shi,

    : Gonab Bakura,

    : Gonas Sardauna,

    : Aiki ba ya son,

    : Ana kwanci banza.

     

      Jagora: Sardauna ya aje shanu ƙula-ƙula[2],

    : Manya masu,

     ‘Y/ Amshi: Masu ƙoƙarin aikin gona,

    : Ga gonas Sardauna,

     

      Jagora: Inda duk kam motsa suna,

      ‘Y/ Amshi: Suna batun aikin gona,

     

      Jagora: Sardauna Amadu,

      ‘Y/ Amshi:Allah ya ƙara imanin giwa[3],

     

    Jagora: Kai!

    : Shahwa guda-guda,

    : Ba rigima nikai ba,

    : Dahwa mai turu,

    : Ai shin bari kora ta,

    : Sassauta man kalangu,

    : Don waƙag gona,

    : Na Amadu Sardauna,

    : Ni na Illo Kalgo,

    : Mai waƙag gona,

    : Na Amadu Sardauna,

    : Komi nika so na Ali,

    : Sai in yi Bakura,

    : Inda albarkan noma,

    : Hwaɗa ma mutane,

    : Su kama imanin noma,

      ‘Y/ Amshi: In gero kab biɗa,

    : Yi gonas Sardauna,

    : In maiwa kab biɗa,

    : Yi gonas Sardauna,

    : In dawa kab biɗa,

    : Yi gonas Sardauna.

     

      Jagora: Ai ni dai na gode,

    : Amadu Sardauna,

    : Zaman shi yas sa,

    :Wani irin kudaku[4]

    : Da ban ga kowa da irinai ba,

    : Kudakun ga na Sardauna,

    :Ya hwashe,

    : Zaƙi ag gare shi,

    :Ban ga iyaka ba.

    : Ashe kudaku na,

    : Gonas Sardauna,

    : An bay yunwa ƙasag ga,

    : Ga saye ya girma,

    : Kudakun ga na Sardauna,

    : In an gino saye guda,

    : An yayyanke shi,

    : Anka sa maka talle,

    : A samo manja a barbaɗa mai,

    : Ga kalwa,

    : A kawo gishiri a sa,

    : Ga kudaku mai taushi,

    : Sannan a yi kwance-kwance,

    : Ko a zubo mai,

    : Dus shi bi shi shina milka,

    : A samo gumi[5] mai hwari,

    : Karo a dahe ma shi,

    : Sai ya yi lugunɓutu luɓus,

    : A laƙaƙe shi,

    : A kwalho mara guda,

    : A sa kwano sabo,

    : A kawo maka kai,

    : Zanne hankali ya kwanta,

    : Ka jere damanka[6],

    : Ka yanko loma,

    : Ka kaɗa baki,

    : Ka sa leɓo,

    : Ka ruhekke ta.

    : Ka tabbata kunnuwaka,

    : Su ka hwaɗin,

     ‘Y/ Amshi: Ni a kai ni gonas Sardauna,

     

     Jagora: Kunnuwa ka hwaɗin,

     ‘Y/Amshi: Ni a kai ni gonas Sardauna,.

     

      Jagora: In ga,

     ‘Y/Amshi: Albarkag gona.

    : Gonab Bakura,

    : Gonas Sardauna,

    : Aiki ba ya son,

    : Ana kwanci banza.

     

    Jagora: In Gabas kat taso,

     ‘Y/ Amshi: Ka shiɗa[7] gonas Sardauna,

     

      Jagora: In Yamma kat taso,

    ‘Y/ Amshi: Ka jiɗa gonas Sardauna.

     

      Jagora: In Kudu kat taso,

    ‘Y/ Amshi: Ka jiɗa gonas Sardauna.

     

      Jagora: In Arewa kad darkako,

     ‘Y/ Amshi: ka jiɗa gonas Sardauna.

     

      Jagora: In Gabas kat taso,

    : Ka shiɗa,

    ‘Y/ Amshi: Gonas Sardauna.

     

      Jagora: Sardauna Amadu,

    : Ba abin,

     ‘Y/ Amshi: Walakanci na ba.

    : Gonab Bakura,

    : Gonas Sardauna,

     

      Jagora: Sardauna Amadu.

     ‘Y/Amshi: Allah ya ƙara imanin giwa.

      Jagora: Ai darajjan noma,

    : Ba gareku ta,

    : Ɗai hwarau[8] ba,x2

    : Ɗanhodiyo Shehu,

    : Yay yi roƙo,

    : Yay yi gewayen,

    : Duniya daidai,

    : Yar roƙi addini daidai,

    : Addini yat tsaya,

    : Da albarkag gona,

    : Ɗanhodiyo yar roƙi,

    : Kuma darajja,

    : Ai tat tsaya,

    : Da albarkag gona,

    : Shehu kuma,

    : Yak koma roƙon,

    : Salati da sallah,

    : Tat tsaya sosai,

    : Kuma ya gama,

    : Da albarkag gona,

    : Sannan Usumanu,

    : Ɗanhodiyo kuma,

    : Yak koma roƙon darajja,

    : Kuma yag gama,

     ‘Y/ Amshi: Da albarkag gona,

     

    Jagora: To ashe gara mu kantare,

    ‘Y/ Amshi: Ga albarkag gona.

    : Gonab Bakura,

    : Gonas Sardauna,

    : Aiki ba ya son,

    : Ana kwanci banza.

     

     Jagora: Shehu daddahwa,

    :  Zabuwa da ta iske gero,

    : Jibge[9] gonas Sardauna,

    : Dud da doro taka yi,

    ‘Y/ Amshi: In sami albarkag gona.

     

      Jagora: Kaza ka hwaɗin in tona tsaba,

    : In walƙata[10] ina ta rawata,

    ‘Y/ Amshi: Saboda albarkag gona.

     

      Jagora: Shanu suna ta kuka,

    : Sai godiya ga,

    ‘Y/ Amshi: Ga albarkag gona.

     

    Jagora: Talo-talo ka ta rawa,

    : Shina ta rawa,

    : Shina ta bugun,

    : Bindigassa,

     ‘Y/ Amshi: Albarkag gona.

     

      Jagora: Awaki na barbara,

    : Suna kekkewa,

    : Saboda,

     ‘Y/ Amshi: Albarkag gona.

     

      Jagora: Ga jakkai na rawa,

    :Suna ta tumami[11],

     ‘Y/Amshi: Saboda albarkag gona.

     

     Jagora: Raƙumin dud da tuma[12] shikai,

    : Shina garali[13] nai.

     ‘Y/ Amshi: Saboda albarkag gona,

     

      Jagora: Ai doki na haninyatai,

    : Rainai kwal[14].

    : Bai gunekke ba,

    : Ya ci,

     ‘Y/ Amshi: Albarkag gona,

     

     Jagora: Ku gangara gonab Bakura,

     ‘Y/ Amshi: Gonas Sardauna,

    : Gonab Bakura,

    : Gonas Sardauna,

    : Aiki ba ya son,

    : Ana kwanci banza.

     

     Jagora; Ni ba ni zama,

    : ina ta wa wahalab banza,

    : Ina ta kiɗI,

    : Wanda ba na manoma ba,

    : Ni manoma nika wa kiɗi su tai,

    ‘Y/ Amshi: Su tai aikin gona,

     

     Jagora: Manoma nika wa kiɗi,

    ‘Y/ Amshi: Su tai aikin gona,

     

     Jagora: Sardauna Allah,

    ‘Y/ Amshi: Shi ƙara imanin giwa.

    : Gonab Bakura,

    : Gonas Sardauna,

     

     Jagora: Babu gamba[15],

    :Shanun Amadu,

    : Sun tattake ta,

     ‘Y/ Amshi: Sun tattake ta,

     

    Jagora: Babu jema,

    : Shanun Amadu,

    : Sun kalkatce[16] ta,

    ‘Y/ Amshi: Sun kalkatce ta.

     

      Jagora: Harƙiya ta mace,

    : Ban ga burgu ko ɗai sosai ba,

    : Ƙarangiya kake kyamro,

    : Da kai da yalyaɗi da ginshi,

    : A’ a lalle zamarƙe bai,

    : Yo toho ba,

    : Ina gahi yay yo?

    ; Gashi ya kwanta ya bi,

    ; Gonas Sardauna,

    ; Sa Amadu Bello,

    : Ya wata’ala,

    ‘Y/ Amshi: Ya ƙara imanin giwa.

    : Gonab Bakura,

    : Gonas Sardauna,

    : Aiki ba ya son,

    : Ana kwanci banza.

     

      Jagora: Na gode Bakura kun ce daɗi,

    : Gonas Sardauna,

    : Nan ni ishe wani,

    : Lamgaɗam lamki,

    : Lamgaɗi lamɗam[17],

    : Irin huran nono,

    : Wadda tay yi tafshi damamma,

    : An sa ta an tacekke ma,

    : A zuba cikin tukunya wankakka,

    : Ta kwana ta yi sanyi bakiɗai,

    : Kai ko ga ka ka biyo rana,

    : Ka taho cikin inuwag gona,

    : A kwalho huran nan,

    : Da kwacciya wata wankakka.

    : A kawo ta a ba ka,

    : Sai ka sa hannun dama,

    : Ka riƙe shawa zalla,

    : Bakinka ka yin,

    : Ƙwatan ƙwatan,

    : Ƙwantal manƙwal,

    : Wuyanka ka ƙara,

    : Ƙurmushe da gwadin daɗi,

    : Ya Allah ka ƙara,

     ‘Y/ Amshi: Albarkag gona.

    : Gonab Bakura,

    : Gonas Sardauna,

    : Aiki ba ya son,

    : Ana kwanci banza.

     

    Jagora: Akwai wani rogo,

    : Shina ga,

     ‘Y/ Amshi: Gonas Sardauna.

     

    Jagora: Ba sai ka sa wuta ba,

    : In ka sa rana,

    : Ai yana,

     ‘Y/ Amshi: Ɗwaɗɗwaɗekke[18] ma.

     

    Jagora: Ku shafa man sannu-sannu,

     ‘Y/ Amshi: Don waƙag gona.

      Jagora: Ni na Illo na Kalgo,

     ‘Y/Amshi: Mai waƙag gona.

     

     Jagora: Wane gonas Sardauna,

     ‘Y/ Amshi: Amman a gonas Sardauna,

    ,

    Jagora: Ni na Auta na Kalgo mai,

    ‘Y/ Amshi: Waƙag gona,

     

      Jagora: Daudu gonas Sardauna,

     ‘Y/ Amshi: Gonas Sardauna,

     

      Jagora; Babban gonab Bakura,x2

     ‘Y/ Amshi: Gonas Sardauna,x2

     

     Jagora: Bani koma zuwa Gwanja,

    : Allah ya hutassan,

    : Ku tsaya mani,

    ; In zani na biɗat goron gwanja,

    : Hwarhwaru[19] koko dai ja,

    : Sai in gangara,

    : Bakura ƙanen Sanda,

    : Ga shi gonas Sardauna,

    : Sardauna ya kahwa goro yai ɗiya,

    : Nan aka ɗibassa a yona,

    : Ko dubu bakwai,

    : A rage saura,

    : Gobe a tswage[20] dubu bakwai,

    : Sai Sardauna,

    : Sabadda albarkag gona.

     ‘Y/ Amshi: Saboda albarkag  gona,

    : Gonab Bakura,

    : Gonas Sardauna,

    : Aiki ba ya son,

    : Ana kwanci banza.

     

      Jagora: Sardauna Amadu,x3

    ‘Y/ Amshi: Allah ya ƙara imanin giwa.x3

     

     Jagora: Shehu Ɗanhodiyo ya,

    : Biya Makka ya roƙa ,

    : To darajja mai dama,

    : Sardauna Allah shi ma,

    : Da arziki na Shehu,

     ‘Y/ Amshi: Da magana ta yi,

     

      Jagora: Yai roƙo yadda Allah,

    : Yada yai ma Shehu,

    :Sandar alhwarma[21],

    : Rabbu Allah ya yi ma Amadu,

    ‘Y/ Amshi: In kwan jin daɗi.

     

      Jagora: Na gode ma albarkacin Sardauna, ,

    : Na ji daɗi,

    : Komi nike biɗa haka ya ban,

    : Saboda,

     ‘Y/ Amshi: Sabadda albarkag gona,

    : In rogo kab biɗa,

    : Yi gonas Sardauna,

    : In dawa kab biɗa,

    : Yi gonas Sardauna. 

     

    Jagora: Hausa[22] ga ni da mota,

    : Sabadda albarkag gona,x2

    ‘Y/ Amshi: Sabadda albarkag gona..

     

      Jagora: Banda bashin waƙa,

    : Zuwa ga gonas Sardauna,

    : Komi nika so Sardauna

    ‘Y/ Amshi: Sardauna na miƙa min shi.

    : Gonab Bakura,

    : Gonas Sardauna,

     

      Jagora: Ɗai-ɗai-ɗai-ɗai,

     ‘Y/ Amshi: Aiki ba ya son,

    :Ana kwanci banza.

     

    Jagora: Shehu mi kaka rigima?,

    : Ga mu gonas Sardauna,

    : Ka ja man guda-guda,

    : Bagudu kai dai,

    : Ƙara kiɗin kalangu,

    : Bai zan ɓanna ba,

    : Amma na gonas Sardauna,

    : Yadda nir riƙe waƙan gona,

    : Zama ko komi nike biɗa,

    : Ya ba Illo,

    : Amadu na yi murna,

    : Nai hwara’ah,

    :  Nai ba’a na ƙara,

    : Ina godiyar Allah,

    : Zuwa ga albarkag gona.

    ‘Y/ Amshi: Zuwa ga albarkag gona..

     

      Jagora: A gaishe ku dai na gode,

    ‘Y/ Amshi: Gonab Bakura,

    :Gonas Sardauna,

     

     Jagora: A gaishe ku dai na gode.

    ‘Y/ Amshi: Aiki ba ya son,

    :Ana kwanci banza.

     

      Jagora: Hura na gona,,

    ‘Y/ Amshi: Ku zo ga albarkag gona..

     

    Jagora: Tuwo na gona,

    ‘Y/ Amshi: A tai ga albarkag gona.

     

     Jagora: Kuɗi na gona,

     ‘Y/ Amshi: Saboda albarkag gona.

     

     Jagora: Ga gona.

    ‘Y/ Amshi: Sabadda albarkag gona.

     

     Jagora: Sutura na gona,

    ‘Y/ Amshi: Sabadda albarkag gona,

     

     Jagora: Karatu gona.

    ‘Y/ Amshi: Sabadda albarkag gona.

     

    Jagora: Ba ni biɗar ayaba,

    : In saye da kuɗɗina,

    ‘Y/ Amshi: Don akwai ta gonas Sardauna.

     

    Jagora: Ba ni biɗam mangwaro,

    : In saye da kuɗɗina,

    ‘Y/ Amshi: Don akwai shi gonas Sardauna..

     

     Jagora: Ni b ni biɗar alkama,

    : Da kuɗɗina,

     ‘Y/ Amshi: Don akwai ta gonas Sardauna.

     

      Jagora: Ba ni biɗam masara.

    : Da kuɗɗina

    ‘Y/ Amshi: Don akwai ta gonas Sardauna.

     

      Jagora: Ban biɗad dawa hwara,

    ‘Y/ Amshi: Da kuɗɗina,

    : Don akwai ta gonas Sardauna.

     

      Jagora: Ban sayen samba Maikiɗi.

    ‘Y/ Amshi: Da kuɗɗina,

    : Don akwai ta gonas Sardauna.

     

     Jagora: Ban sayen acca Maikiɗi.

    ‘Y/ Amshi: Da kuɗɗina,

    : Don akwai ta gonas Sardauna.

     

     Jagora: Ban sayen mangwaro ɗan Kano,

    ‘Y/ Amshi: Da kuɗɗina,

    : Don akwai shi gonas Sardauna.

     

     Jagora: Ban sayen gwaiba Maikiɗi.

    ‘Y/ Amshi: Da kuɗɗina,

    : Don akwai ta gonas Sardauna.

     

     Jagora: Ga wake.

    : Ga maiwa,

    : Ga gujiya,

    : Ga yalo,

    : Ga kudaku,

    : An kahwa shi,

    : Gonas Sardauna,

    : Ga rogo,

    : An aje shi,

    :Gonas Sardauna,

    : Ga masara,

    : An kahwa ta,

    : Gonas Sardauna.

    : Ga ayaba,

    : An zuba ta,

    : Gonas Sardauna,

    ‘Y/ Amshi: Had dabinon Agadas,

    : Akwai shi,

    : Gonas Sardauna.



    [1]  Zaman banza babu aikin yi.

    [2]  Manya-manya, waɗanda suka ƙoshi ƙwarai.

    [3]  Ya yi amfani da salon dabbantarwa a nan inda ya kira Sardauna da giwa.

    [4]  Dankali.

    [5]  Shinkafa wadda aka gyara aka cire kwalfarta sai dafuwa.

    [6]  Yatsun hannun dama.

    [7]  Sauka/zuwa.

    [8]  Wanda ya fara yin wani abu.

    [9]  Tari mai yawa.

    [10]  Yin birgima.

    [11]  Tsalle-tsalle.

    [12]  Tsallen murna.

    [13]  Jin daɗi.

    [14]  Farin ciki wato cikin daɗin rai.

    [15]  Wata ciyawa ce mai tsawo.

    [16]  Tsuttsunke.

    [17]  Daɗin abu mai ɗanɗano.

    [18]  Farfashewa .

    [19]  Farare.

    [20]  A cika buhu ana dannawa sosai har ya cika tim.

    [21]  Girmamawa.

    [22]  Ƙasar Sakkwato.

    No comments:

    Post a Comment

    ENGLISH: You are warmly invited to share your comments or ask questions regarding this post or related topics of interest. Your feedback serves as evidence of your appreciation for our hard work and ongoing efforts to sustain this extensive and informative blog. We value your input and engagement.

    HAUSA: Kuna iya rubuto mana tsokaci ko tambayoyi a ƙasa. Tsokacinku game da abubuwan da muke ɗorawa shi zai tabbatar mana cewa mutane suna amfana da wannan ƙoƙari da muke yi na tattaro muku ɗimbin ilimummuka a wannan kafar intanet.