𝐓𝐀M𝐁𝐀𝐘𝐀❓
Assalaamu
Alaikum Wa Rahmatul Laah. Mene ne hukuncin musulunci idan miji ya ce, ya bar wa
matarsa jariri ko jaririyar da ta haifa masa?
𝐀𝐌𝐒𝐀❗️
Wa Alaikumus
Salaam Wa Rahmatul Laahi Wa Barakaatuh.
Idan har haka
abin ya auku, to da farko wajibi ne a janyo hankalinsa ya san cewa: Ƙullin
aure a musulunci yana ɗauke
ne da waɗansu
nauye-nauye masu girma musamman a kan mazajen auren, nauye-nauyen da Allaah
Subhaanahu Wa Ta’aala ya siffata su da cewa alƙawari ne mai kauri:
وَكَیۡفَ تَأۡخُذُونَهُۥ وَقَدۡ أَفۡضَىٰ بَعۡضُكُمۡ إِلَىٰ بَعۡضࣲ وَأَخَذۡنَ مِنكُم مِّیثَـٰقًا غَلِیظࣰا
Kuma alhali
sun riƙi
alƙawari
mai kauri daga wurin ku. (Surah An-Nisaa’:
21)
Daga cikin
hakan akwai nauyin kula da haƙƙoƙin jaririn da mata suka haifa a kan
shimfiɗar mazajen
aurensu.
Dole ne shi
kansa miji ya san cewa jaririn da aka haifa masa ba daidai ya ke da rigarsa ko
motarsa ko wani kaya mallakarsa ba, wanda yake iya sayarwa ko yin kyauta ko
sadaka da shi.
Ba zai yiwu ya
gama biyan buƙatarsa da jin daɗin
saduwa da uwar jaririn ba, sannan bayan an samu albarkar auren ya yi ƙoƙarin
kaucewa daga ɗaukar
nauyin da ke a ƙarƙashin hakan. Allaah Ta’aala
ya ce:
نِسَاۤؤُكُمۡ حَرۡثࣱ لَّكُمۡ فَأۡتُوا۟ حَرۡثَكُمۡ أَنَّىٰ شِئۡتُمۡۖ وَقَدِّمُوا۟ لِأَنفُسِكُمۡۚ وَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوۤا۟ أَنَّكُم مُّلَـٰقُوهُۗ وَبَشِّرِ ٱلۡمُؤۡمِنِینَ
Kuma su uwaye
suna shayar da ’ya’yansu na tsawon shekaru biyu cikakku ga wanda ya so cika
shayarwar. Kuma wajibi ne a kan wanda aka haifa masa ciyar da su da tufatas da
su yadda yake sananne a shari’a. (Surah Al-Baƙarah:
223)
A ƙarƙashin
wannan ayar malamai suka fitar da hukuncin Ar-Radaa’, watau shayar da jariri:
1. Matuƙar
dai ma’aurata suna
tare da juna, to haƙƙin uwa ce ta shayar da jaririn da ta haifa har na tsawon
shekaru biyu cif-cif ko ƙasa da haka, da gwargwadon yadda suka amince ita da mijinta.
2. Sannan
wajibi ne a kan mijin da aka haifa masa jariri ya ɗauki nauyin ciyarwa da tufatarwa ga matarsa,
watau mahaifiyar jaririn a tsawon wannan lokacin da take shayarwar.
3. Lallai ne
ciyarwa da tufatarwa su dace da irin ƙarfin tattalin arziƙin
mijin, ba tare da ƙoro ba, kamar yadda kuma ba za a ɗora masa abin da ya fi ƙarfin
samunsa ba.
4. Idan kuma
sun zaɓi cewa, wata
matar ce za ta shayar musu da jaririn, a nan ma dai nauyin biyan albashin mai
shayarwar yana a wuyan mahaifin jaririn ne, ba mahaifiyarsa ba.
5. Sannan ko a
bayan rabuwar aurensu ma haƙƙin ciyarwa da tufatar da jaririn ba su
faɗi daga kan
mahaifin ba.
A bayan sun
yaye jaririn, akwai sauran abin da malaman Fiƙhu
suke kira da Haƙƙul-Hadaanah,
watau kulawa da tarbiyyar yaro har zuwa lokacin da zai iya ɗaukar nauyin wasu
al’amuransa shi da kansa. Allaah ya ce:
یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ قُوۤا۟ أَنفُسَكُمۡ وَأَهۡلِیكُمۡ نَارࣰا وَقُودُهَا ٱلنَّاسُ وَٱلۡحِجَارَةُ عَلَیۡهَا مَلَـٰۤىِٕكَةٌ غِلَاظࣱ شِدَادࣱ لَّا یَعۡصُونَ ٱللَّهَ مَاۤ أَمَرَهُمۡ وَیَفۡعَلُونَ مَا یُؤۡمَرُونَ ٦
Ya ku waɗanda suka yi imani! Ku
tserar da kanku da iyalanku daga wata Wuta, makamashinta mutane ne da duwatsu.
A kanta akwai waɗansu
malã´iku mãsu kauri, mãsu ƙarfi. Bã su sãɓã wa Allah ga abin da Ya
umurce su, kuma sunã aikata abin da ake umunin su. [Suratu Tahrim : 6]
Abu ne sananne
kuwa cewa, tsare iyali daga hakan ba zai samu ba sai da kulawa da tarbiyyarsu,
da tsayuwa a kan gyara su, da tsare su daga dukkan munanan ɗabi’u da halaye.
6. Waɗanda wannan haƙƙin
yake hawa kansu a matakin farko su ne iyayen jaririn waɗanda suka haife shi, matuƙar
dai suna tare da juna a matsayin miji da mata. Domin babu wanda ya fi su ƙauna
da sanin irin abin da zai gyara yaronsu fiye da su.
7. Amma idan
iyayen sun rabu da juna, to a nan ne malamai suka tabbatar cewa nauyin kulawa
da tarbiyyar yaron ya koma hannun mahaifiyarsa, matuƙar dai ba ta sake yin
wani aure ba. Saboda hadisin Abdullaah Bn Amr Bn Al-As (Radiyal Laahu Anhumaa)
da Ahmad (6878) da Abu-Daawud (2276) suka fitar kuma Al-Albaaniy ya hassana shi
a cikin As-Saheehah: 368.
8. Sannan ko a
hakan ma nauyin kulawa da ciyarwa da samar da tufafi da sauran kayan buƙatun
yaron, kamar kuɗaɗen makaranta da na
asibiti da sauransu duk suna a kan mahaifin ne.
9. Babu abin
da zai sauka daga kansa na waɗannan
nauye-nauyen sai a lokacin da aka tabbatar ba shi da ikon hakan, kamar saboda
larurar taɓin
hankali ko karayar tattalin arziki da makamantan hakan.
10. Idan
mahaifi ya kasa, to sai nauyin ya koma a kan dukiyar yaron idan yana da ita, ko
kuma a kan dukiyar mahaifiyarsa, kafin sauran jama’ar musulmi. Dubi yadda
malaman Fiƙhu suka
tattauna matsalar kamar a cikin Tamaamul Minnah: 3/262-274.
A taƙaice
dai, dole kowane mahaifi ya san cewa nauyin da Allaah Ta’aala ya ɗora masa dangane da
iyalinsa (iyaye da mata da ’ya’ya da yara da sauran dangi da ’yan uwansa) dole
ne ya sauke su gwargwadon ƙarfinsa da ikonsa. Domin tabbas, za a
tambaye shi a kansu Gobe Ƙiyamah. Hadisin Annabi (Sallal Laahu Alaihi Wa Alihi Wa
Sallam) wanda Anas Bn Maalik (Radiyal Laahu Anhu) ya riwaito ya tabbatar da
cewa:
إِنَ اللهَ تَعَالَى سَائِلٌ كُلَ رَاعٍ عَمَا اسْتَرْعَاهُ : أَحَفَظَ ذَلِكَ أَمْ ضَيَعَهُ ؟ حَتَى يَسْأَلَ
الرَجُلَ عَنْ أَهْلِ بَيْتِهِ
Lallai Allaah
Ta’aala mai tambayar duk wani makiyayi ne a kan abin da ya ba shi kiwo: Shin ya
kiyaye hakan ko ya tozarta shi? Har sai ya tambayi mutum a kan iyalin gidansa.
(Sahih Al-Jaami’: 1774)
Idan kuma duk
waɗannan bayanan ba
su gamsar da irin wannan mijin ba, bai komo ya cigaba da kulawa da haƙƙoƙinsa
ba, to lallai a yi gaggawan ɗaukar
maganarsa zuwa ga wani alƙalin musulunci na kirki. Allaah ya ƙara mana taimako.
WALLAHU A'ALAM
Sheikh
Muhammad Abdullaah Assalafiy
Zauren
Fatawoyi Bisa Alkur'ani Da Sunnah. Ku kasance Damu...
𝐖𝐇𝐀𝐓𝐒𝐀𝐏𝐏👇
https://whatsapp.com/channel/0029VaA8YpB42DcZdoRuCj3G
𝐅𝐀𝐂𝐄𝐁𝐎𝐎𝐊👇
Https://www.facebook.com/groups/336629807654177
𝐓𝐄𝐋𝐄𝐆𝐑𝐀𝐌👇
https://t.me/TambayoyiDaAmsoshi
ﺳُﺒﺤَﺎﻧَﻚَ ﺍﻟﻠَّﻬُﻢَّ ﻭَﺑِﺤَﻤْﺪِﻙَ ﺃﺷْﻬَﺪُ ﺃﻥ ﻟَﺎ ﺇِﻟَﻪَ ﺇِﻻَّ ﺃﻧْﺖَ ﺃﺳْﺘَﻐْﻔِﺮُﻙَ ﻭﺃَﺗُﻮﺏُ ﺇِﻟَﻴْﻚ
**************************
Wannan ɗaya ne daga cikin fatahowin Musulunci da aka gina su kan Ƙur’ani da Hadisan Manzon Allah (SAW) waɗanda ake samu a shafukan Tambayoyi da Amsoshi na Sheik Malam Khamis Yusuf a Facebook, Telegram, da WhatsApp. Za ku iya bibiyar shafukansa domin karanta ƙarin fatawowi.
0 Comments
ENGLISH: You are warmly invited to share your comments or ask questions regarding this post or related topics of interest. Your feedback serves as evidence of your appreciation for our hard work and ongoing efforts to sustain this extensive and informative blog. We value your input and engagement.
HAUSA: Kuna iya rubuto mana tsokaci ko tambayoyi a ƙasa. Tsokacinku game da abubuwan da muke ɗorawa shi zai tabbatar mana cewa mutane suna amfana da wannan ƙoƙari da muke yi na tattaro muku ɗimbin ilimummuka a wannan kafar intanet.