Abubuwan Da Ke Ciki
Gabatarwa
A babi n a goma sha biyu, an kawo bayanan irin dabarun da ake amfani da su a sarrafa dambu a gargajiyance. Har ila yau, an kawo misalan nau’o’in dambun gargajiya a ƙ asan babin. Akwai sauye-sauye tsakanin dambun gargajiya da na zamani. Wa ɗ annan sauye-sauye ba su wuce na nau’o’in kayan ha ɗ i da yanayin sarrafawa ba. Wannan babi na ashirin da shida, zai mayar da hankali ne kan fito da yadda ake sarrafa dambu a zamanance.
Dambun Gero
Dambun gero
na
zamani ba shi da wani bambanci na a-zo-a-gani tsakaninsa da na gargajiya. An
kawo cikakken bayani dangane da dambun gero na gargajiya a
ƙ
a
r
ƙ
ashin 12.2.1 da ke babi na goma sha biyu. Bambancin da ke tsakaninsu ya fi
shafar kayan ha
ɗ
i ne.
A
ƙ
asa an lissafo jerin kayan ha
ɗ
in da
ake amfani da su yayin samar da dambun gero a zamanance.
a. Albasa
b. Gero
c. Kanwa
d. Magi
e. Kayan
ƙ
amshi
f. Mai
g.
Ƙ
ulli
h. Rama ko Zogale
i. Ruwa
j. Tonka
Bayan wannan
nau’i na dambu da ke kama da na gargajiya,
akwai wasu nau’o’in dambun da suka yi kama da na gargajiya idan aka yi la’akari
da yadda ake samar da su. Misali
, dambun masa da dambun tsakin masara
, yadda ake samar da su a gargajiyance,
haka ake samar da su a zamanance. Dambun da ke da matu
ƙ
ar bambanci ta fuskar
kayan ha
ɗ
i
tsakanin na gargajiya da na zamani shi ne dambun shinkafa.
Dambun Shinkafa
a. Albasa
b. Gishiri
c. Kabeji
d. Karas
e. Kayan yaji
f. Magi
g. Mai
h. Nama (idan da hali)
i. Ruwa
j. Shinkafa
k. Tafarnuwa
l. Tarugu
m. Tattasai
n. Zogale
Shi ma dambun
shinkafa a can da ana yin sa cikin sigar da aka yi na masara
ko gero
. Wato ba a saka masa komai,
sai an gama za a saka mai da yaji sannan a ci. A ta
ƙ
aice,
dukkaninsu dai, da dambun geron da na masarar dafuwa guda ake musu a cire su a ci. Amma yanzu da zamani ya
zo, sai aka sauya wa dambun
samfiri ta hanyar amfani da kayan
lambu iri-iri. Da farko a nau’in
wannan
dambu, za a ɗauko shinkafa ta Bature ko tamu ta gida a fece
a cire mata tsakuwa
. Daga nan sai a ɓarzo
ta. Idan an dawo daga barzin, za a tankaɗe a cire garin sannan a wanke
. A gefe guda kuwa, za a wanke
zogale
sosai a
aje; sai kuma a hura wuta
.
Da farko, za a gauraya wannan
shinkafar da aka ɓarzo
tare da ganyen
zogalen. Daga nan sai a ɗora
ta bisa wuta
kamar
yadda ake yi ga sauran nau’o’in dambun da aka yi bayanin su
a sama, wato cikin madambaci. Bayan shinkafar da wannan ganyen
sun dafu, to za a sauƙe a zuba bisa tire ko wani babban wurin zuba abinci domin ya
huce. A lokacin da aka fito da shi, za a tarar da duk ya duddunƙule. A
saboda haka za a sa hanu ko wani abu domin a barbaza shi.
Bayan an ajiye
shi ya sha iska, sai kuma a sake mayar da shi cikin
madambaci kamar yadda aka yi a karon
farko. Za a bar shi a saman wuta
har
sai ya fara ƙamshi,
inda za a sake sauƙewa a juye a tire a bar shi domin ya sha iska. A wannan
gaɓa,
a gefe guda sai a tanadi:
i. Dakakken
kayan yaji tare da tafarnuwa
ii. Dakakken
magi
iii. Jajjagen
kayan miya
iv. Karas da
aka wanke aka yayyanka
v. Soyayyen
mangyaɗa
vi.
Tafasasshen nama (shi ma za a yanka shi ƙanana-ƙanana, ko ma a ɗan kikkirɓa
shi)
Bayan dambun
da aka baza kan tire ya bushe, sai a sanya waɗannan
kayan haɗi da aka
ambata a sama a gauraya. Daga nan za a sake mayar da shi cikin madambaci na ƙanƙanin
lokaci, ko da mintuna biyar ne. Da an kammala wannan
, to dambun shinkafa ya haɗu.
Dambun Alkama
Wannan nau’in
dambu yana matuƙar kama da na gero
, duk kuwa da sun bambanta ta wasu ɓangarori. Kayan haɗin da ake tanada sun haɗa da:
i. Albasa
ii. Alkama
iii. Kabeji
iv. Karas
v. Kayan Ƙamshi
vi. Magi
vii. Mai
viii. Ruwa
ix. Tarugu
x. Tattasai
Alkama
za a ɓarza
a wanke
da ruwan ɗumi, sannan a tsane da matsani a matakin farko. Daga nan sai a dafa ƙoda tare da hanta
da kayan ƙamshi
haɗi da magi. Idan sun
dafu sosai, za a gungunta
nama sai a zuba shi saman
tsakin alkama. Sannan sai a
yanka kabeji da karas tare da albasa
da tarugu da tattasai a zuba a samansa.
Za kuma a sanya sauran kayan ƙamshi da magi. Daga nan sai a zuba su
a cikin madambaci. Haka za a bar
shi har sai ya dafu.
Dambun Acca
Kusan za a iya cewa yadda ake dambun
alkama haka ake yin na acca. Wurin da suka bambanta kawai shi ne, acca ba ta
kai alkama ƙarfi
ba. Saboda da haka, yayin samar da dambun acca akan ɗan yayyafa ruwa
ne kawai. Ma’ana dai, ba a sanya mata ruwa da yawa kwatankwacin yadda ake sanya wa alkama saboda
tsoron yadda za ta koma idan ta jiƙe da yawa. Ta ɓangaren
kayan haɗi kuwa, za a
iya cewa duk ɗaya suke da na alkama.
Dambun Dankali
Wannan ma wani
nau’i ne na dambu,
kayan haɗin da ake amfani da su
yayin samar da shi sun haɗa
da:
i. Albasa
ii. Dankali
iii. Gishiri
iv. Kori
v. Magi
vi. Ruwa
vii. Tarugu
viii.
Tattatsai
Yadda ake yin
wannan
nau’i na dambu kuwa shi ne, za a fere
dankali a soya, amma ba a so ya soyu sosai. Idan an ga ya ɗauko
soyuwa
,
sai a ɗauko tattasai
da tarugu da albasa
a yanka su a zuba a saman dankalin. Za a yi ta juyawa yana dagargajewa sannu-sannu.
Dambun Kuskus
Kuskus dai nau’in abinci ne da ba na gargajiyar Bahaushe
ba. Yawanci akan sayar da shi ne a kantuna.
Sau da dama ma akan shigo da shi ne daga ƙasashen ƙetare. Yayin sarrafa shi a matsayin
dambu, akan tanadi kayan haɗin da suka haɗa da:
i. Alayyafu
ii. Albasa
iii. Attarugu
iv. Karas
v. Kayan Ƙamshi
vi. Kori
vii. Kuskus
viii. Magi
ix. Mai
x. Nama
xi. Ruwa
xii.
Tattasai
Shi ma dambun
kuskus za a yi shi ne kamar yadda ake yin dambun alkama. Sai dai shi ba a wanke
shi saboda a tsaftace yake zuwa a cikin leda
ta musamman. Idan an yi jajjage da kayan ƙamshi, za a zuba su a saman kuskus a yanka albasa
da karas da allayyahu duk a lokaci guda. Za
kuma a saka magi da kayan ƙamshi a zuba su tare a kwaɓe
da kuskus. Ba a saka ruwa a ciki yayin samar da wannan
dambu. Ruwan da ke cikin jajjagen da aka yi ya
wadatar, kuma da shi ne za a
kwaɓa shi. Saboda
kuskus ba shi da ƙarfi sosai, nan da nan yake nuna. Za a saka shi a madambacin
tukunya
inda
tiriri da zafin ruwan da ke ƙasan madambacin (cikin tukunya) zai dafa
shi.
Burabusko
Wannan nau’in
dambu ma da shinkafa ake yin sa, sai
dai ana niƙo
ta ne da laushi. Bayan an yiwo
niƙan, za a riƙa gaurayawa a hankali ana yi ana zuba ruwa sannu a hankali har ya zama gudaji-gudaji. A wannan
gaɓa
ne kuma za a saka shi cikin madambaci. Sai dai shi akan bar shi da ruwa-ruwa ba
kamar sauran nau’o’in dambu ba. Bayan an fitar da shi daga cikin madambacin ne kuma za a sanya masa kayan haɗin da suka haɗa
da:
i. Albasa
ii. Attarugu
iii. Kori
iv. Mai
Bayan an sanya
waɗannan kayan haɗi, za a sake mayar da shi
kan wuta
na ƙanƙanin
lokaci. Yayin da ya dahu, zai fito a gudajinsa, ba tare da ya watse ba.
Kammalawa
Kamar yadda
aka gani a sama, dambu abinci ne da ya fi kama da na ƙwalama. Yawanci akan ci
shi a marmarce, musamman idan an yi masa haɗi
na a-zo-a-gani. An fi cin dambu a matsayin abincin rana, koma bayan na dare ko na
safe. Kamar yadda bayanai
suka zo a
sama, yawancin nau’o’in dambun da Hausawa
ke samarwa ba su da wahala.
0 Comments
ENGLISH: You are warmly invited to share your comments or ask questions regarding this post or related topics of interest. Your feedback serves as evidence of your appreciation for our hard work and ongoing efforts to sustain this extensive and informative blog. We value your input and engagement.
HAUSA: Kuna iya rubuto mana tsokaci ko tambayoyi a ƙasa. Tsokacinku game da abubuwan da muke ɗorawa shi zai tabbatar mana cewa mutane suna amfana da wannan ƙoƙari da muke yi na tattaro muku ɗimbin ilimummuka a wannan kafar intanet.